1. Khái niệm
– Vệ sinh an toàn thực phẩm: là tất cả điều kiện, biện pháp cần thiết từ khâu sản xuất, chế biến, bảo quản, phân phối, vận chuyển cũng như sử dụng nhằm bảo đảm cho thực phẩm sạch sẽ, an toàn, không gây hại cho sức khỏe, tính mạng con người.
2. Nguyên nhân gây nhiễm bẩn thực phẩm
– Do quá trình chăn nuôi, gieo trồng, sản xuất lương thực, thực phẩm có nguồn gốc từ gia súc, gia cầm bị bệnh hoặc thủy sản sống ở nguồn nước bị nhiễm bẩn;
– Các loại rau, củ, quả trồng ở vùng đất bị ô nhiễm hoặc bón phân hóa học, thuốc trừ sâu, chất kích thích tăng trưởng không cho phép hoặc cho phép nhưng không đúng về liều lượng hay thời gian cách ly;
– Do quá trình chế biến không đúng cách;
– Do quá trình sử dụng và bảo quản không đúng.
3. Tác hại ngộ độc thực phẩm
– Gây nhiễm độc tiềm ẩn;
– Mắc các bệnh mạn tính;
– Mắc các bệnh bán cấp tính (ngộ độc thức ăn): Các rối loạn tiêu hóa hoặc thần kinh nhẹ, các triệu chứng cấp tính có thể tự chữa khỏi hoặc tự khỏi;
– Mắc bệnh cấp tính (ngộ độc thức ăn): Các triệu chứng trước đây tương đối điển hình và bệnh nhân cần đến sự can thiệp của bác sĩ:
+ Biểu hiện rối loạn tiêu hóa: nôn, ỉa chảy (gồm cả ỉa ra máu), đau bụng;
+ Biểu hiện rối loạn thần kinh: rối loạn cảm giác, nhức đầu, mệt lả, hôn mê, liệt chi;
+ Các rối loạn chức năng khác: thay đổi huyết áp, bí tiểu…
– Tử vong là hậu quả của ngộ độc cấp rất nặng, ngộ độc cấp không được cứu chữa kịp thời.
4. Các biện pháp phòng tránh
– Thường xuyên vệ sinh cá nhân;
– Thường xuyên vệ sinh môi trường.
– Nguyên liệu thực phẩm phải có nguồn gốc rõ ràng và được vệ sinh sạch sẽ trước khi chế biến;
– Đảm bảo nguồn nước sạch trong sử dụng chế biến thực phẩm;
– Vệ sinh dụng cụ chế biến thực phẩm (nên sử dụng dụng cụ riêng biệt cho thực phẩm sống và thực phẩm chín);
– Kiểm soát chặt chẽ quy trình chế biến thực phẩm;
– Định kỳ khám sức khỏe hàng năm nhằm loại trừ các bệnh truyền nhiễm;
– Thường xuyên cập nhật kiến thức, tập huấn chuyên môn về vệ sinh an toàn thực phẩm cho nhân viên nuôi dưỡng.
5. Xử lý khi có ngộ độc thực phẩm
– Khi phát hiện hoặc nghi ngờ bị ngộ độc thực phẩm, phải đình chỉ việc sử dụng và niêm giữ toàn bộ thức ăn đó lại (kể cả chất nôn, phân, nước tiểu…) để xác minh, báo ngay cho cơ quan y tế gần nhất đến xử trí kịp thời hoặc đưa người bị ngộ độc đến cơ sở y tế khám và điều trị;
– Vệ sinh, tẩy uế khu vực có chất nôn, phân, nước tiểu của người bị ngộ độc thực phẩm và thực hiện chế độ cách ly nghiêm ngặt đề phòng sự lây lan của dịch bệnh;
– Thường xuyên thực hiện các biện pháp diệt ruồi, gián, chuột…và các hướng dẫn vệ sinh phòng chống dịch bệnh theo chỉ đạo của ngành y tế.